Amaç: Temelde kadýnlarýn meselesi gibi görünen annelik her dönemde ataerkil sistemin kendini devam ettirebilmesi için iktidar tarafýndan çeþitli uygulamalarla düzenlenmesi gereken ve toplumsal olarak inþa edilen bir olgu olmuþtur. Bu durum çocuk sahibi olmak isteyip de, herhangi bir nedenle doðal yollarla çocuk sahibi olamayan ve çocuk sahibi olabilmek için tüp bebek yöntemi gibi yardýmcý üreme yöntemlerine baþvuran kadýnlarýn yaþamýný pek çok açýdan olumsuz etkilemektedir. Bu araþtýrmada, Türkiye’de çocuk sahibi olmak için týbbi tedavi gören kadýnlarýn yaþadýðý sorunlara, toplumsal olarak inþa edilen annelik algýsýnýn etkileri incelenmiþtir. Araþtýrmada, ayrýca, ortaya çýkan bu sorunlar ve çözüm önerileri feminizm perspektifinden tartýþýlmýþtýr.
Yöntem: Araþtýrmada, nitel araþtýrma desenlerinden durum çalýþmasý deseni, amaçlý örnekleme yöntemlerinden benzeþik örnekleme yöntemi kullanýlmýþtýr. Araþtýrmada 20 kadýnla, yaklaþýk 30 dk. süren yüz yüze görüþmeler yapýlmýþ, kadýnlara açýk ve kapalý uçlu olmak üzere 17 tane soru yöneltilmiþtir. Daha sonrasýnda sorularýn yanýtlarýna içerik analizi yapýlmýþtýr.
Bulgular: Araþtýrma sonucunda ataerkil sistemin inþa ettiði annelik temsilinin, kadýnlarýn yaþadýklarý infertilite problemi ve tedavisi sürecinde ortaya çýkan psikolojik ve sosyal sorunlarý çok fazla derinleþtirdiði, kadýnlarýn kendi kadýnlýk kimliðine iliþkin algýlarýný zedelediði ve kadýnlarýn bu durumla baþa çýkma süreçlerini olumsuz yönde etkilediði ortaya çýkmýþtýr.
Sonuç: Türkiye’de çocuk sahibi olmak için týbbi tedavi gören kadýnlarýn yaþadýklarý psikososyal sorunlarý, ataerkil sistemin toplumsal olarak inþa ettiði annelik algýsý çok fazla derinleþtirmektedir. Kadýnlarýn söz konusu sorunlarýnýn azaltýlmasý ve baþaçýkma becerilerinin arttýrýlmasý için toplumda anne olmakla ilgili yaratýlan mitlerin ve sosyal temsillerin deðiþmesi gerekmektedir. Bu deðiþim de ancak tüm toplumda toplumsal cinsiyet eþitliðinin saðlanmasýyla mümkündür.
Anahtar Kelimeler: Annelik, Ataerkil Sistem, Ýnfertilite, Kadýn, Feminizm
|
