Jinekolojik kanserler dünya çapýnda kansere baðlý ölümlerin baþýnda bulunmaktadýr. Geleneksel týp kanserlerin önlenmesi, taný ve tedavisinde ilerlemeler saðlamýþtýr ancak jinekolojik kanserler ve tedavilerinde oluþan rahatsýz edici semptomlar kadýnlarýn yaþam kalitelerini ciddi anlamda düþürmektedir. Kansere baðlý; yorgunluk, depresyon, yetersiz uyku, tükenme hissi, aðrý, anksiyete, bulantý, kusma, mukozit, tat deðiþikliði, menopoz semptomlarý ve cinsellik sorunlarý yaþanabilmektedir. Kanserli hastalar, hastalýkla mücadele edebilme, tedavilerinde etkinlik görememe, semptom yönetebilme, yeni tedavilerin maliyeti ve güvensizliði, saðlýk çalýþanlarý tarafýndan yeterince zaman ayrýlmamasý, semptomlara yönelik uygulanan tedavi yan etkileriyle baþ etme, kanserin nüksetme korkusuyla baþa çýkma, en iyi týbbi bakýmý saðlama, kendileri için bir þeyler yapmýþ olma, tedaviye direnç ve en önemlisi de yaþam kalitelerini arttýrma isteði ile ek tedavi arayýþýna yönelmektedirler. Böylece tamamlayýcý ve alternatif tedavilerin (TAT) kullanýmý gittikçe artmaktadýr. Avrupa'da kullanýmý gittikçe artan TAT uygulamalarýný bir çok kanser türü içinden en fazla jinekolojik kanser vakalarýn tercih ettiði görülmektedir. Türkiye’de TAT kullanýmýnýn durumuna bakýlacak olursa, kadýnlarda erkeklerden daha fazla olduðu görülmüþtür. Týbbi tedavilere göre düþük maliyetli, ulaþýlmasýnýn kolay oluþu TAT kullanýmýný arttýrýrken; birtakým riskleri de beraberinde getirmektedir. Bu durumlar göz önüne alýnýnca TAT konusunda daha fazla çalýþmanýn yapýlmasý gerektiði ortaya çýkmýþtýr. Bu derlemede, güncel literatüre dayanarak jinekolojik kanserlerde TAT kullanýmlarý ve bu yöntemlerin hastalar üzerindeki etkisi incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Jinekolojik Kanserler, Tamamlayýcý ve Alternatif Tedaviler, Kanser.
|
