Amaç: Bu çalýþmada jinekolojik kanserli kadýnlarýn yaþadýðý menopoz semptomlarýnýn yaþam kalitelerine olan etkilerini deðerlendirmek amaçlanmýþtýr. Gereç ve yöntem: Araþtýrma, 1 Aralýk 2020-30 Aðustos 2021 tarih aralýðýnda bir eðitim araþtýrma hastanesinin Jinekoloji Onkoloji Kliniði’ne baþvuran 200 jinekolojik kanser tanýlý kadýnlar ile gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþma verileri, tanýtýcý bilgi formu, ‘Menopoz Semptomlarýný Deðerlendirme Ölçeði’ (MSD) ve ‘Menopoza Özgü Yaþam Kalitesi Ölçeði (MÖYKÖ)’ ile toplanmýþtýr. Verilerin deðerlendirilmesinde normal daðýlým için Kolmogorow Smirnov normallik testi (n>50) uygulanmýþtýr. Test sonucunda parametrik testlerden Baðýmsýz Örneklem T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Tukey Testi ve Pearson Korelasyon Katsayýsý kullanýlmýþtýr. Bulgular: Jinekolojik kanser tanýsýna yönelik uygulanan tedaviler sonucunda zorunlu olarak menopoza giren kadýnlarýn ortalama MSD ölçek puaný 35,85±5,151 iken; alt gruplar incelendiðinde somatik 14,25±1,857; psikolojik 11,94±2,778 ve ürogenital þikayetler puan ortalamasý 9,66±2,346 olarak belirlenmiþtir. MÖYKÖ vazomotor 5,70±0,803; psikososyal 3,39±1,347; fiziksel 3,72±1,019 ve cinsel alan puan ortalamasý 4,91±1,725 olarak saptanmýþtýr. MÖYKÖ alt boyutlarýnýn birbirleri arasýndaki iliþkide orta ve yüksek düzeyde pozitif yönde anlamlý doðrusal iliþki olduðu bulunmuþtur (p≤;0,05). Yaþ, menarþ yaþý ve menopoz yaþý arttýkça MSD ve MÖYKÖ puan ortalamalarýnýn azaldýðý; menopoz þikayetleri için doktora giden, menopozal eðitim alan, doðum yapmýþ, HRT kullanan, jinekolojik hastalýk öyküsü olan, cerrahi menopozu deneyimleyen kadýnlarýn MSD ve MÖYKÖ puan ortalamalarý daha yüksek bulunmuþtur (p≤;0,05). Sonuç: Jinekolojik kanser tanýlý kadýnlarýn yaþadýðý menopoz semptomlarý ile menopoza özgü yaþam kaliteleri arasýnda pozitif yönde iliþki bulunmuþtur (Bu çalýþma 1.sýrada yer alan Ahsen DEMÝRHAN adlý yazarýn yüksek lisans tezinden üretilmiþtir. Çalýþma için Saðlýk Bilimleri Enstitü Onayý, Etik Kurul Onayý, Hastane Klinik Onay Ýzni ve Ölçek Kullaným Ýzni Alýnmýþtýr).
Anahtar Kelimeler: Jinekolojik kanserler, Menopoz, Cerrahi menopoz, Doðal menopoz, Menopozal semptom, Menopoza özgü yaþam kalitesi
|
