Mükemmeliyetçilik "kusursuzluðu temel alan yüksek hedefler ve baþarýsýzlýk durumunda görülen öz eleþtiri" ile tanýmlanan bir kiþilik özelliðidir. Genel olarak “mükemmeliyetçi olmama, saðlýksýz ve saðlýklý mükemmeliyetçilik” olmak üzere üç grupta incelenebilir. Saðlýksýz mükemmeliyetçilik, yüksek hedefler ile yüksek baþarýsýzlýk kaygýsýný birlikte barýndýrýr; bu nedenle saðlýksýz baþetme yöntemleri, düþük psikolojik ve fiziksel saðlýk ile yakýndan iliþkilidir. Yakýn zamandaki araþtýrmalar baðýmlýlýðýn sadece madde kullanýmý ile kýsýtlý kalmamasý gerektiðini vurgular; kumar ve internet kullanýmý gibi davranýþsal baðýmlýlýklar da diðer baðýmlýlýklar gibi kontrol sorunlarý, uzun süreli ve kýsa süreli zararlar barýndýrmaktadýr. Mevcut çalýþmada yaþ ortalamasý 21 olan 287 kadýn üniversite öðrencisi, kaðýt-kalem tekniði ile kiþilik özellikleri, psikolojik iyilik hali ve baðýmlýlýk üzerine bir anket tamamlamýþtýr. Farklý mükemmeliyetçilik türleri arasýnda alýþveriþ baðýmlýlýðý açýsýndan anlamlý bir fark çýkmasa da, saðlýklý mükemmeliyetçiler anlamlý olarak diðer iki mükemmeliyetçilik türünden daha düþük internet baðýmlýlýðý göstermiþtir. Regresyon analizi sonuçlarý, kaçýnmacý duygu düzenleme tekniðinin anlamlý olarak hem alýþveriþ hem internet baðýmlýlýðýný yordadýðýný göstermiþtir. Bunun dýþýnda, internet baðýmlýlýðý psikolojik iyilik hali düþük olanlarda ve problem odaklý baþetmeyi daha az kullananlarda anlamlý þekilde artmaktadýr. Process analiz sonuçlarýna göre mükemmeliyetçi eðilimler kaçýnmacý baþetme ile alýþveriþ baðýmlýlýðý arasýndaki iliþkide anlamlý düzenleyici bir rol oynamaktadýr. Temel olarak kaçýnmacý baþetme ile baðýmlýlýk arasýndaki anlamlý pozitif iliþki sadece mükemmeliyetçi olmayanlarda görülmekte, kaçýnmacý baþetme diðer gruplarda baðýmlýlýk derecesini etkilememektedir. Çalýþmanýn bulgularý, kadýnlarda baþetme yöntemleri, baðýmlýlýk, ve mükemmeliyetçilik bileþenleri çerçevesinde tartýþýlacaktýr.
Anahtar Kelimeler: baþetme yöntemleri, baðýmlýlýk, mükemmeliyetçilik
|
