Kadýn genital sistemi, cinsel yolla bulaþan, vajinal floradan ve gastrointestinal sistemden kaynaklanan ikincil enfeksiyonlar nedeni ile etkilenebilir. Bu enfeksiyonlar kadýnda pelvik inflamatuar hastalýk (PID), endometrit, salpenjit, ooforit, peritonit, perihepatit ve tubo-ovaryan abseye neden olabilir. Tubo-ovaryan abse (TOA) tipik olarak PID'nin bir komplikasyonu olarak ortaya çýkar. TOA’nýn risk faktörleri arasýnda 15-25 yaþ aralýðý, geçirilmiþ PID öyküsü, çok eþlilik, in vitro fertilizasyon, HIV enfeksiyonu ve RÝA uygulamasý yer alýr. TOA sýklýkla polimikrobiyaldir ve tipik olarak TOA ya anaerobik bakteriler neden olur. Tipik belirtileri karýn aðrýsý, fiziksel muayenede pelvik kitle, ateþ ve lökositozdur. Hastalýk için klinik bir þüphe mevcutsa, derhal tanýsal bir deðerlendirme yapýlmalýdýr. Hastaya kapsamlý bir pelvik muayene baþta olmak üzere tam bir fizik muayene yapýlmalýdýr. Spekulum ve bimanual muayenede uterusun ve her iki adneksin tutarlýlýðý, boyutu ve hareketliliði deðerlendirilmelidir. TOA'nýn geçmiþe yönelik tedavi yöntemleri abdominal histerektomi ve çift taraflý salpingo-ooferektomi þeklinde yapýlmaktayken günümüzde geniþ spektrumlu antibiyotikler ve geliþmiþ görüntüleme ve drenaj tekniklerinin ortaya çýkmasýyla birlikte tedavi yönetimi büyük ölçüde deðiþim göstermiþtir. TOA antibiyotiklerle tipik olarak IV olarak uygulanan baþlangýç tedavisiyle ve yatarak tedavi edilir. Ayakta tedavi ve oral antibiyotik tedavisi, yalnýzca hastalar önemli klinik iyileþme gösterirse tedavi kürünü tamamlamak için verilmelidir. Tedavinin baþarýlý olmasý için hastalar yakýndan izlenmelidir. TOA tedavi yönetiminin temelini antibiyotik tedavisi oluþtursa da her hasta da yaklaþým ayný deðildir. Hastanýn doðurganlýðý, tedaviye verdiði yanýt ve kistin rüptüre olup olmamasýna göre TOA’lý hastaya tedavi yaklaþýmý deðiþmektedir. Antibiyotik tedavisinin yeterli olmadýðý durumlarda hastaya drenaj uygulanabilir.
ORCID NO: 0000-0002-0312-9542
Anahtar Kelimeler: Apse, genital sistem tuba, over
|
