Amaç: Üreme çaðýndaki kadýnlarýn servikal kanserin erken
tanýsýna yönelik tutumlarý ve bilgi düzeylerini belirlemek amacýyla planlanmýþtýr.
Meteryal ve Metod: Bu kesitsel tipte tanýmlayýcý olan araþtýrma, Antalya Kemer Devlet Hastanesi Kadýn Hastalýklarý ve Doðum
polikliniðine baþvuran 18-49 yaþ arasýnda olan 340 kadýnla yapýlmýþtýr. Veri toplamada, Kiþisel Bilgi Formu ve SKETTÖ kullanýlmýþtýr. Veriler,
elektronik ortamda e-posta, whatsapp yoluyla online ve yazýlý olarak toplanmýþtýr.
Verilerin analizi için sayý, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum-maximum deðerler, t testi ve ANOVA testinden yararlanýlmýþtýr.
Bulgular: Çalýþmaya katýlan kadýnlarýn SKETTÖ toplam puan ortalamasý
87.17±13.97 (min:70, max:130) olarak bulunmuþtur. SKETTÖ toplam ölçek puaný, 18-
28 yaþ grubunda, üniversite mezunlarýnda, çalýþan ve gelir düzeyi iyi olan
kadýnlarda, bekarlarda, þehirde yaþayanlarda, sigara ve alkol kullananlarda, doðum
kontrol yöntemi olarak kondom kullananlarda, jinekolojik muayeneye düzenli giden
kadýnlarda ve HPV aþýsý yaptýran kadýnlarda diðer gruplara göre daha yüksek
saptanmýþtýr. Kendisini serviks kanseri bakýmýndan riskli görenlerin görmeyenlere göre
SKETTÖ puan ortalamasý daha düþük bulunmuþ ve istatiksel açýdan anlamlý bir fark
bulunmuþtur. Eðitim düzeyi arttýkça SKETTÖ puan ortalamasý yükselmiþ ve istatiksel
olarak anlamlý bir fark saptanmýþtýr. Bekar kadýnlarýn SKETTÖ puan ortalamasý daha
yüksek olup istatiksel olarak anlamlý bir fark bulunmuþtur. Kadýnlar jinekolojik
muayene yaptýrmama nedeni olarak en çok “þikayetinin/belirtinin olmamasý” (%53.7)
olarak ifade etmiþtir. Kadýnlar serviks kanserinin belirtisi nedir sorusuna en çok “üreme
organlarýndan düzensiz kanama gelmesi” (%55.3) yanýtýný verirken, serviks kanseri
hangi yöntemle tanýlanýr sorusuna en çok “pap-smear testi” (%60.6) yanýtýný vermiþtir.Ayrýca kadýnlarýn %47.9’u serviks kanserinin önemli bir etkeni olan HPV’nin bulaþ
yolunu bilmediðini ve kadýnlarýn sadece %7.9’u HPV aþýsýný yaptýrdýðýný ifade etmiþtir.
Sonuç: Çalýþma sonucunda; kadýnlarýn SKETTÖ puan ortalamasýnýn düþük
seviyede olduðu, eðitim düzeyinin, medeni durumun ve kendisini serviks kanseri
bakýmýndan riskli görmenin kadýnlarýn servikal kanserin erken tanýsýna yönelik
tutumlarýn da etkili olduðu bulunmuþtur. Serviks kanserinin risk faktörleri ve serviks
kanserinin erken tanýlanmasýna iliþkin kadýnlarýn ve toplumun bilinçlendirilmesi için
farkýndalýk ve eðitim programlarý yapýlmalýdýr. Ayrýca saðlýk çalýþanlarýnýn, kadýnlarý
serviks kanseri tarama programlarýna katýlmalarý konusunda teþvik etmeleri büyük önem
taþýmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Serviks Kanseri, Erken Taný, Pap Smear, HPV
|