Giriþ ve Amaç: Yenidoðan doðduðu an itibariyle dýþ ortama uyum saðlamaya çalýþýr ve bu süreçte vücudunun fizyolojik ve fonksiyonel yapýsýnda birçok deðiþim yaþanýr. Henüz olgunlaþmamýþ yenidoðan cilt bariyer sistemi, vücudu toksik maddelerden, zararlý ýþýnlardan, mekanik travmalardan koruma ve sývý-elektrolit dengesini saðlama gibi fonksiyonlarý yerine getiremediðinden cilt bütünlüðünün korunmasý ve cilt bakýmýnýn doðru þekilde yapýlmasý yaþamsal önem taþýmaktadýr. Bu nedenle cilt bakýmýnýn güncel kanýta dayalý hemþirelik uygulamalarý kullanýlarak yapýlmasý gerekmektedir. Bu derlemenin amacý, yenidoðan cilt bakýmýnda güncel kanýta dayalý uygulamalarý literatür doðrultusunda araþtýrmaktýr.
Gereç ve Yöntem: Yenidoðan cilt yapýsý, yenidoðan cilt bakýmý, kanýta dayalý uygulamalar anahtar kelimeleri kullanýlarak Google Scholar, Science Direct, Academic Search Complate (EBSCOhost), PUBMED veri tabanlarýnda tarama yapýlmýþtýr. Çalýþma kapsamýnda verilerin toplanmasý ilgili veri tabanlarý ile sýnýrlýdýr.
Sonuç: Literatür incelendiðinde yenidoðan cilt bakýmýna iliþkin kanýta dayalý uygulamalar incelendiðinde banyonun 24 saat sonrasýna ertelenmesi ve kundak banyasunun yapýlmasý güçlü öneri olarak, cildin nemlendirilmesinde yumuþatýcý merham veya yað kullanýmasý zayýf öneri olarak, cilt antisepsisinde iyodofor kullanýlmasý güçlü öneri olarak, popo derisi bakýmýnda vazelin veya çinko oksit içeren krem kullanýlmasý güçlü öneri, göbek bakýmýnda ise kuru ve temiz tutulmasý güçlü öneri olarak ele alýnmýþtýr. Bununla birlikte cildinde yapýþtýrýcýlar olan yenidoðanlarda týbbi yapýþtýrýcýlardan önce silikon sargýlar ve sývý sargýlar kullanýlmasý güçlü öneri olarak ve derisinde intravenöz infüzyon sýzýntýsýna baðlý yaralanmalar olan yenidoðanlarda sývýnýn derhal durdurulmasý ve mümkün olduðunca geri çekilmesi güçlü öneri olarak, doku þiþmesini önlemek için lokal dekompresyon zayýf öneri olarak ele alýnmýþtýr. Ancak yenidoðanlarda cilt bütünlüðünün sürdürülmesinde, kanýta dayalý çalýþmalara daha çok yer verilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yenidoðan Cildi, Yenidoðan Cilt Bakýmý, Kanýta Dayalý Uygulamalar, Hemþirelik
|
