Bu çalışmanın amacı çocuk gelişimi bölümü son sınıf öğrencilerinin çokkültürlü eğitime ilişkin öz değerlendirmelerinin incelenmesi, aldıkları üniversite eğitiminin çokkültürlü eğitim ortamlarında öğretmenlik yapabilmeleri için yeterli olup olmadığının, nelere dikkat ederek ders planı hazırlayacaklarının ve hangi alternatif eğitim öğretim stratejilerini kullanacaklarının araştırılmasıdır. Araştırmaya İstanbul ilinde bulunan 2023-2024 akademik yılında dört yıllık Çocuk Gelişimi Bölümü lisans son sınıfta okuyan 133 çocuk gelişimi bölümü son sınıf öğrencisi katılmıştır. Karma araştırma modeli kullanılarak yürütülen çalışmada Büyükşahin-Çevik, Güzel-Yüce ve Yavuz (2016) tarafından geliştirilmiş olan “Kültüre Duyarlı Öğretmen Adayları Öz-Değerlendirme Ölçeği”, araştırmacılar tarafından hazırlanan katılımcının yaşının, cinsiyetinin, eğitim gördüğü üniversitenin adının, farklı kültürlerden arkadaşlarının olup olmadığının, çokkültürlü eğitim ile ilgili kitap okuyup okumama ve seminere katılıp katılmama durumlarının sorulduğu “Kişisel Bilgi Formu” ve “Çokkültürlü Eğitim ile İlgili Yarı Yapılandırılmış Sorular” kullanılmıştır. Ölçek verilerin analizinde ve yorumlanmasında SPSS 27 uygulaması, yarı yapılandırılmış soruların analizinde ise nitel araştırma yöntemlerinde olan içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında katılımcıların çokkültürlü eğitime ilişkin öz değerlendirmeleri sonucunda çokkültürlü eğitim ile ilgili kitap okuma durumlarına göre ölçeğin bilgi ve öğretim sürecinde gruplar arasında anlamlı fark gözlenmezken tutum alt boyutunda anlamlı fark gözlenmiştir. Çokkültürlü eğitim alanında konferans ya da seminere katılma durumlarına göre gruplar arası anlamlı fark gözlenmemiştir. Üniversiteler arası yapılan analizlerde tüm alt boyutlarda fark gözlenmiştir. Araştırmanın nitel kısmında ise içerik analizi ile temalar oluşturulmuştur. Yapılan analiz sonucunda çokkültürlü bir eğitim ve öğretim ortamında ders içeriği düzenlenirken evrenselliğin korunması, bireysel farklılıklara duyarlı olunması ve kişilerin ilgi alanlarının dikkate alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca materyal ve etkinlik çeşitliliğinin arttırılması, dil kullanımı ve ifadede yalın bir üslup tercih edilmesi, değerlere ve ahlaki ilkelere önem verilmesi, öğrencilere geri bildirimlerin verilerek iletişimin kuvvetlendirilmesi ve empati duygusunun desteklenmesi tavsiyeler arasındadır. Çokkültürlü ortamlar için ders planı tasarlanırken nasıl aktiviteler hazırlanması gerektiği sorulduğunda çocukların gelişim düzeylerine uygun, sosyo-duygusal gelişimlerini destekleyen ve özel gereksinimli çocukların da dikkate alındığı, kültürel içerikli müzik ve sanat aktivitelerinin, kültürlerarası kaynaşmayı arttıracak nitelikte olan grup çalışmalarının ve aile katılımının sağlandığı etkinliklerin ders planına dahil edilmesinin faydalı olacağı ifade edilmiştir. Son olarak çokkültürlü eğitim ortamlarında drama, canlandırma, konuşma halkası oluşturma gibi grup aktivitelerinin, alan gezileri gibi sınıf dışı öğretim tekniklerinin ve bilgisayar destekli bireysel öğretim tekniklerinin kullanılmasının faydalı olacağı belirtilmiştir. ORCID NO: 0000-0003-0156-6017
Anahtar Kelimeler: Çokkültürlü Eğitim, Çocuk Gelişimi, Öğretmen Adayları
|
