Doğum eylemi servikal dilatasyon ve efesmanın tam olgunluğa ulaşması ile gerçekleşir. Doğum eyleminde serviksin servikal olgunluğa ulaşmaması servikste açıklık ve silinmenin gerçekleşmemesi durumuna neden olur. Serviks doğumun gerçekleşmesi için gerekli olgunluğa ulaşmadığı zaman oksitosin uygulamasından önce servikal olgunlaştırma yöntemleri uygulanır. Servikal olgunluğun sağlanmasındaki amaç indüksiyon ile vajinal doğum başarı şansının arttırılması ve sezaryen doğum oranının azaltılmasıdır. Servikal olgunlaşmada kullanılan ajanların amacı ise serviksi yumuşatmak ve açmaktır. Bu ajanlar içinde en sık kullanılan ve tercih edilenler dinoproston (prostaglandin E2) ve misoprostol (prostaglandin E1) farmakolojik prostaglandinleridir. Prostaglandinler, servikal olgunlaşmaya ve miyometrial kontraktilitede artışa yol açan çeşitli biyokimyasal ve biyofiziksel değişiklikleri arttırır. Servikal olgunlaşma için prostaglandinler uygulanmadan önce uterin aktiviteye dikkat edilmeli ve gebede 10 dakikada iki ile üç veya daha fazla uterin aktivite mevcutsa prostagılandin uygulaması ertelenmeli ya da uygulamadan vazgeçilmelidir. Doğum eyleminin başlatılmasında ve servikal olgunlaşmanın sağlanmasında kullanılan farmakolojik ajanların yanı sıra mekanik yöntemlerde uygulanabilir. Mekanik yöntemler balon kateter yerleştirilmesi ve higroskopik servikal dilatörlerdir. Servikal olgunlaştırmada kullanılan mekanik yöntemlerin, hem internal servikal os üzerinde doğrudan fiziksel baskıyla hem de desiduadan, bitişik zarlardan ve serviksten prostaglandinlerin salınımına yönelik etki mekanizması vardır. Bu etkiler bir araya gelerek servikal olgunlaşma ve miyometrial kontraktilitede artışa yol açan bir dizi biyokimyasal ve biyofiziksel değişiklik sağlar. Bu değişiklikler ile birlikte vajinal doğum sağlanmış olur.
ORCID NO: 0000-0002-0312-9542
Anahtar Kelimeler: Doğum eylemi, olgunlaşma, prostaglandin, serviks
|
