Amaç: Bu çalışmanın amacı gebelikte öz bakım uygulamalarının önemini incelemektir.
Yöntem: Çalışmada araştırma amacına yönelik olarak Google Akademik, Pubmed ve Sciencedirect veri tabanları üzerinden ‘gebelik, öz bakım, gebelikte öz bakım, öz bakım uygulamaları’ terimleri ile yapılan taramalar sonucu ulaşılan tam metin çalışmaların derlenmesi ile hazırlanmıştır.
Bulgular: Genel olarak birçok faktör öz bakımı etkileyebilmektedir. Bu nedenle bireyler yaşamlarının bazı dönemlerinde öz bakımlarını yönetemeyebilirler. Gebelikte sağlığın bozulması ve bakım gereksinimlerinin karşılanamaması durumunda gebe kadının öz bakımını gerçekleştirirken tam veya kısmi yardıma ihtiyacı olabilir. Bu noktada hemşireler, bireylerin öz bakım konusunda bağımsızlıklarını kazana kadar sorumluluk almaktadırlar. Gebelik döneminde olan kadının öz bakım gücünü kazanabilmesi için yakınlarının, özellikle de eşinin desteği önemli ve gereklidir. Gebe kadınlarda bazı sosyo-demografik özellikler (eğitim, yaş, gelir, meslek) ve yorgunluk gibi faktörler öz bakım gücünü etkilemektedir. Yorgunluk, gebelik döneminde kadınlarda psikolojik sorunların gelişmesine (gergin, kaygılı, korkulu, duygusal ve değersiz hissetme), aile bireylerinin ve bebeğin bakımını yerine getirememe, sosyal ve cinsel aktivitelerin azalması ya da hayattan tatminsizlik gibi durumlara yol açabilmektedir. Gebelik sırasında öz bakımın yüksek olması, sağlıklı ve rahat bir gebelik sürecine katkı sağlar. Öz bakım gücü yüksek olan gebe kadınlarda düzenli egzersiz yapma, yeterli ve dengeli beslenme, sosyal aktivitelere katılım ve cinsel aktiviteyi sürdürme oranları oldukça yüksektir.
Sonuç: Hemşirelerin gebelikte öz bakım gücünün geliştirilmesi ve sürdürülmesi sürecine katılmaları ve gebe kadınlara destek olmaları oldukça önemlidir.
ORCID NO: 0000-0002-8973-3002
Anahtar Kelimeler: Gebelik, öz bakım, öz bakım uygulamaları, hemşirelik.
|
