Bakım Verenin Yapay Bozukluğu (Munchausen by Proxy Sendromu) aile içinde ortaya çıkan, çocuğa bakmakla yükümlü kişi ve/ya kişiler tarafından yapılan, anlaşılması oldukça güç, ciddi ve hiç de nadir olmayan bir çocuk istismarı türüdür. Çocuğa bakmakla yükümlü kişi (çoğunlukla anne) tarafından kasıtlı olarak çocukta fiziksel veya psikolojik semptom meydana getirilir ya da hastalık belirtileri abartılarak gereksiz tıbbi müdahalelerin yapılmasına neden olunur. En çok oluşturulan hastalık belirtileri alerji, nöbet, apne, zehirlenme, kusma ve ishaldir.
Bu çalışmada, üniversite hastanesinde “Bakım Verenin Yapay Bozukluğu” tanısıyla hastane yatışı yapılan ve tedaviye alınan 3 olgu ele alınacaktır. Kusma şikayeti ile gelen 6 yaşındaki I.K., nedeni bulunamayan morarması olan 1 yaşındaki B.E. ve kulağından kan geldiği iddia edilen 7 aylık F.K. ile ilgili yapılan değerlendirmeler literatür bilgileri çerçevesinde tartışılacaktır. Fizik muayene ve tetkikler sonucunda bu semptomları açıklayacak fiziksel bir hastalık nedeni bulunmamış, aile görüşmeleri, oyun terapileri, annelerin psikiyatrik muayeneleri ile çocukların anneleri tarafından istismar edildiği anlaşılmıştır.
Bakım Verenin Yapay Bozukluğu, tanı konulmasından tedavi yaklaşımlarına kadar her aşaması oldukça zor bir istismar türüdür. Küçük çocukları özellikle de bebekleri daha fazla etkilemektedir. Faillerin çoğu (% 93) çocukların anneleridir. Annelerin bu davranışları için tek bir sebepten söz etmek mümkün değildir. Bazı anneler için çocuğun hastalığı, eşiyle daha yakın bir ilişkide olmasını, kişisel veya ev sorumluluklarından kaçınmasını sağlar. Bakım Verenin Yapay Bozukluğu tanısı alan olgular çok boyutlu ele alınmalıdır. Doğru tanı, uygun müdahale için farklı disiplinlerin katkısı ve yaklaşımı önemlidir. Değerlendirme ve müdahalede sosyal hizmet, pediatri ve ruh sağlığı uzmanları birlikte çalışmalı, profesyoneller arasında iletişim ve işbirliği sağlanmalı, ayrıntılı değerlendirme ve olguya özel yönetim stratejileri kullanılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Çocuk İstismarı, Yapay Bozukluk, Bakım Veren
|
