Toplumda sağlık okuryazarlığının iyi olması, sağlıklı yaşam süresinin artmasını ve sağlık kalitesinin yükselmesini sağlar. Bu durum sağlıktaki eşitsizliklerinin giderilmesinde büyük bir öneme sahiptir. Sağlık okuryazarlığının iyi olması hem sağlık profesyonelleri hem de sağlık hizmeti alanlar için önemlidir. Sağlık profesyonelleri için mesleki doyumu artırarak, etkin iletişim ve klinik deneyimlerin kazanılmasını ve bu becerilerin kullanılmasını sağlar. Sağlık hizmeti alanlar için ise; anlaşılır olmayı ve karar mekanizmasına dahil olarak, kaliteli ve etkin sağlık hizmetinden faydalanmayı sağlar. Yetersiz sağlık okuryazarlığı; yanlış sağlık bilgisine, sağlık hizmetlerine erişimde yetersizliğe, koruyucu sağlık hizmetlerinin uygulanmamasına, hastalık yönetimi, ilaç kullanım hataları, hastaneye başvurular, kronik hastalıkların insidansı ve mortalitedeki artışa sebep olabilecek ciddi sağlık sonuçlarıyla ilişkili olduğu belirtilmektedir. Kadınlarda düşük düzeyde sağlık okuryazarlığı, mamografi çektirme, pap-smear testi yaptırma, bağışıklama hizmetlerinden faydalanma (kızamık, influenza, hepatit aşıları vb.) davranışlarını etkilediği saptanmıştır. Kadınların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin yeterli olması, doğum öncesi ve doğum sonrası bakım alma durumu ile emzirme oranlarını olumlu yönde etkilediği, gebelikte tütün kullanımının azaldığı, planlı gebelik geçirme, prekonsepsiyonel bakım alma, düzenli sağlık kontrollerini yaptırma, gebelikte folik asit kullanma ve fiziksel aktivite seviyelerinin arttığı görülmüştür. Kadınlara yönelik sağlık hizmetleri planlanırken sağlık okuryazarlığı düzeylerinin değerlendirilmesi ve artırılmasına yönelik faaliyetler planlanmalıdır. Ebeler kadınlara bakım verirken sağlıklı yaşam davranışlarına ilişkin bilgi düzeylerinin artmasına katkı sağlayarak sağlık davranışlarını olumlu yönde geliştirebilir. Sağlık okuryazarlık düzeyinin geliştirilmesi, kadın sağlığını aynı zamanda çocuk ve aile sağlığıyla toplum sağlığını koruma ve geliştirmede en önemli adımdır. ORCID NO: 0000-0001-7764-9754
Anahtar Kelimeler: Ebelik, Sağlık Okuryazarlığı, Kadın Sağlığı
|
