Giriş ve Amaç: Yaşam kalitesi bir hastalığın, hastanın sosyal, fiziksel ve psikolojik fonksiyonlarına günlük yaşamda etkisi olarak tanımlanır. Çocukluk astımı diğer kronik hastalıklar gibi hastaların sosyal, fiziksel ve psikolojik fonksiyonlarını etkileyen önemli sorundur. Beş yaş üstü astımlı hastalarda astım ile yaşam kalite arasındaki ilişki çok çalışmada incelenmiştir fakat beş yaş altı çocuklarda ise bu konuda çalışma sayısı az sayıdadır. Bizim çalışmamızda ise beş yaş altı astımlı çocuklarda, hastaların yaşam kalitesinin belirlenmesi ve astım kontrol düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi alerji kliniğinde 5 yaş altında astım tanısı almış ve astım nedeni ile en az 3 kez kontrol muayenesine gelmiş hastalar dahil edildi. Çocuk alerji doktoru tarafından standart bir anket ile çalışmaya dahil edilen hastalara risk faktörlerinin, hastaların klinik ve demografik özeliklerinin sorgulandı. Çocuklarda astım kontrol testi (Test for Respiratory and Asthma Control in Kids, TRACK) ile astım durumları sorgulandı ve hastalara bakım veren kişilere çocuklar için yaşam kalite ölçeği (ÇİYKÖ) verildi. Hastaların kontrol durumları aynı zamanda Global İnitiative For Asthma (GINA) kriterlerine göre de değerlendirildi. Bulgular: Çalışma süresince 148 okul öncesi hışıltılı çocuk çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş ortalamaları 4.05 ± 1.15 (2-5.9) yıl olup %65’i erkekti. Örneklemin TRACK ve GINA kriterlerine göre sırasıyla % 40.5 (n=60) ve %59.5 (n=88) kontrolsüz astım grubunda yer aldığı saptanmıştır. Yaşam kalitesi ölçek puanları açısından yapılan değerlendirmede örneklem bütün olarak değerlendirildiğinde fiziksel sağlık toplam puanı (FSTP) 63.3 ± 24.9 (9.3-100), psikososyal sağlık toplam puanı (PSTP) 80.2 ± 14.7 (34.6-100) ve ölçek toplam puanı (ÖTP) 73.7 ± 15.3 (30.9-100) olarak bulunmuştur. Astım kontrolüne göre örneklem kontrollü ve kontrolsüz olarak 2 gruba ayrıldığında tüm yaşam kalitesi ölçek puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. Sonuç: Beş yaş altı astımlı hastalarda yaşam kalitesi ölçek puanları arasında fark olmadığı saptanmıştır. Bu alanda yapılacak geniş ölçekli yeni çalışmalar konu ile ilgili kesin bilgiler ulaşmaya yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Astım, Yaşam Kalite, Astım Kontrolü
|
