Konuşma, dilin sözlü üretimi iken dil, iletişimin kavramsal olarak işlenmesidir. Dil, alıcı dili ve bilgi, duygu, düşünce ve fikirleri aktarma yeteneği olan ifade edici dili içerir. Gecikmiş konuşma anlama ve konuşma yeteneğinin gelişiminin doğru, ancak normal kabul edilenden daha yavaş olduğu durumları ifade eder, dil ve konuşma bozuklukları, konuşma veya dil yeteneğinin normal gelişim olarak beklenenden saptığı durumları ifade eder. Dil bozuklukları, biçim (fonoloji, morfoloji, sözdizimi), içerik (anlambilim) ve dilin iletişimdeki işlevini veya herhangi bir kombinasyonunu içerebilir. Konuşma bozuklukları, başkalarıyla iletişim kurmak için gerekli olan belirli sözcükleri veya sesleri oluşturmada veya akıcılıkta güçlük yaşamayı ifade eder. Dil ve konuşma bozuklukları tek başına veya birlikte olabilir. Dil veya konuşma gecikmesi olan okul çağındaki çocuklar, okuma ve yazma güçlükleri de dahil olmak üzere, öğrenme ve okuryazarlık engelleri açısından yüksek risk altında olabilir. Bu tür koşullara sahip çocuklar, yetişkinliğe kadar sürebilen davranış ve psikososyal uyum açısından daha yüksek risk altında olabilir. Çocukların dil konuşma gelişimleri doğal dil öğrenme yeteneklerine, aynı zamanda öğrendiği diğer becerilere, gün içerisinde işittiğini ne kadar konuşabildiğine söylem ve davranışlarına aldığı tepkilere bağlıdır. Ebeveynler çocuklarının probleminin gecikmiş konuşma mı yoksa dil ve/veya konuşma bozukluğu mu olduğunu bazı ipuçlarını takip ederek ve dil konuşma bozuklukları uzmanlarıyla görüşerek ayırt edebilirler. Bu bağlamda ebeveynlerin çocuklarda konuşma ve dil için gelişimsel kilometre taşları konusunda bilgi sahibi olması erken müdahale açısından önem taşır. Bu derlemenin amacı dil ve konuşma problemlerine doğru yaklaşım için doğru tanılamanın önemini vurgulamaktır.
Anahtar Kelimeler: geçikmiş konuşma, dil ve konuşma bozuklukları, ebeveyn eğitimi
|
