Giriş: Sezgisel yeme, besin alım miktarını ve öğün zamanlamasını açlık ve tokluk sinyallerine göre vücudun ayarlanmasını esas alan bir yeme yaklaşımı olarak tanımlanır. Sezgisel yeme temelli beslenme yaklaşımlarının bireylerin beslenme durumunda ve uyku kalitesinde belirleyici olabileceği öne sürülmektedir. Materyal Metod: 19-45 yaş arası rastgele örnekleme yoluyla seçilmiş kadın gönüllüler (n=135) ile çevrimiçi bir anket aracılığıyla yürütülen bu tanımlayıcı kesitsel çalışmada; sezgisel yeme davranışı Sezgisel Yeme Ölçeği-2 ile uyku kalitesi ise Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile değerlendirilmiştir. Fiziksel aktivite düzeyini değerlendirmek amacıyla kısa fiziksel aktivite değerlendirme aracı karşılıklı görüşme yolu ile uygulanmıştır. Beslenme alışkanlıklarını ve durumunu saptamak için öğün tüketimine, vücut ağırlığına ve boy uzunluğuna ilişkin bilgileri içeren sorulara gönüllülerin yanıt vermesi istenmiştir. Bulgular: Kadınların %55,6’sının sezgisel yeme düzeyinin düşük, %74,1’inin inaktif, %63,7’sinin ise uyku kalitesinin kötü olduğu bulunmuştur. Kadınların %60,0’ı normal, %14,8’i fazla kilolu, %8,9’u ise obezdir. Obez kadınların zayıf, normal ve fazla kilolu kadınlara göre sezgisel yeme davranışını sergileme durumu anlamlı düzeyde daha düşüktür (sırasıyla 2,8±0,69’ye karşı 3,2±0,40, 3,2±1,91 ve 3,2±0,45, p=0,03). Sezgisel yeme düzeyi düşük olan katılımcıların yüksek olanlara göre uyku kalitesinin daha kötü olmasına karşın bu farkın istatistiksel düzeyde anlamlı olmadığı görülmüştür (6,4±4,16’ye karşı 5,6±3,20, p=0.46). Sezgisel yeme davranışı toplam skoru, alt bileşenlerden açlık tokluk sinyallerine bağlı yeme ve vücut- besin seçim uyumu ile beden kütle indeksi negatif yönde anlamlı derecede ilişkilidir (sırasıyla r= -0,14, p=0,04; r=-0.13, p=0,04; r=-0.17, p=0,01). Sonuç: Kadınların büyük bir çoğunluğu inaktif, kötü uyku kalitesine sahip ve sezgisel yeme düzeyi düşüktür. Sezgisel yeme davranışı daha düşük beden kütle indeksi düzeyi ile ilişkilidir. ORCID NO: 0000-0001-9377-888X
Anahtar Kelimeler: Sezgisel Yeme, Beslenme Durumu, Uyku Kalitesi, Beden Kütle İndeksi, Fiziksel Aktivite
|
