Amaç: Kanguru bakımı anne ile bebek arasında etkileşimi sağlayan en önemli yöntemlerden biridir. Bu çalışmada, kanguru bakımına ilişkin Türkiye’de yapılan lisansüstü tezler incelenerek konu alanlarının ve özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Sistematik derleme olan bu çalışmada, YÖK Ulusal Tez Merkezi elektronik veri tabanı üzerinden 2000-2019 yılları arasında, “kanguru bakımı, hemşirelik, ten tene temas” anahtar kelimeleri kullanılarak taramalar yapılmıştır. Bu doğrultuda yirmi dört lisansüstü tez çalışması tespit edilmiştir. Dâhil edilme kriterlerine uyan on dokuz tez incelenmiştir. Tezlerin özetleri araştırmacı tarafından okunup, PRISMA-P 2015 kılavuzu ile değerlendirilmiştir. Tez çalışmalarının sunulduğu özet tablosunda “yazar, çalışma yılı, çalışmanın yapıldığı yer ve örneklem grubu, çalışmanın türü, çalışmada kullanılan veri toplama araçları ve çalışma sonuçlarına” yer verilmiştir. Bulgular: Yapılan lisansüstü tezlerin %84.2’sinin (16) yüksek lisans, %15.7’sinin (3) doktora tezi olduğu belirlenmiştir. Tezlerin çoğunlukla randomize kontrollü ve yarı deneysel çalışma olarak tasarlandığı tespit edilmiştir. Kanguru bakımı en çok hemşirelik bilim dalında çalışılmıştır. Tezlerde kanguru bakımının maternal bağlanma, anne memnuniyeti, bebeğin yaşam bulguları ve ağrı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bunun yanı sıra iki tez çalışmasında ise kanguru bakımının babalar ve bebekler arasındaki etkileşim ve bağlanma düzeyine etkisi araştırılmıştır. Sonuç: Kanguru bakımının hem anneler hem de yenidoğanlar üzerinde olumlu etki oluşturduğu, maternal bağlanmayı arttırdığı, bebeğin ağrı ve stresini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan incelemeler doğrultusunda kanguru bakımının yenidoğanlar üzerindeki gelişimsel ve davranışsal etkilerinin belirlenmesi için daha geniş örneklem gruplarında randomize kontrollü çalışmalara gereksinim olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kanguru Bakımı, Ten Tene Temas, Hemşirelik
|
