Amaç: Çalışmanın amacı maternal veya fetal nedenlerden kaynaklı bir komplikasyon sonucu tıbbi terminasyon uygulanan kadınlara Swanson Bakım Kuramı’na göre geliştirilen mobil destekli eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesidir.
Yöntem: Randomize kontrollü deneysel türdeki çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde Eylül 2021-Mayıs 2022 tarihleri arasında yürütüldü. Örneklemi ikinci trimesterde tıbbi terminasyon uygulanan 50 kadın (müdahale:25, kontrol:25) oluşturmuştur. Kadınların tamamına hastanenin rutin bakımı uygulanırken, müdahale grubuna Swanson Bakım Kuramı’na dayalı mobil destekli eğitim programı uygulandı. Bu süreçte hastanede yüzyüze üç görüşme, taburculuk sonrası telefonla beş görüşme olmak üzere toplam sekiz görüşme yapıldı. Taburculuk sonrası mobil uygulama üzerinden etkileşim sürdürüldü. Veriler; Kişisel Bilgi Formu, Perinatal Yas Ölçeği, Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği, Baş Etme ve Uyum Süreci Ölçeği ve Sayısal Değerlendirme Ölçeği kullanılarak hastanede, 6-8.haftada, 12. haftada tekrarlı ölçümler yapılarak toplandı. Verilerin analizi SPSS 26 paket programında yapıldı. Verilerin analizinde; yüzde, frekans, ki-kare testi, bağımsız örneklem t testi, bağımlı gruplarda t testi, pearson korelasyon katsayısı ve tekrarlı ölçümlerde varyans analizi kullanıldı.
Bulgular: Kadınların yaş ortalaması müdahale grubunda 29,40±5,34 kontrol grubunda 30,12±5,11’dir. Sosyodemografik ve obstetrik özellikler bakımından müdahale ve kontrol grubunun benzer özelliklere sahiptir (p>0,05). Müdahale grubu ile kontrol grubu arasında perinatal yas, depresyon, anksiyete, stres, baş etme ve uyum süreci ölçeklerinden alınan son test puan ortalamalarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır(p<0,05). Müdahale grubu ile kontrol grubu arasında kadınların doğum ağrısı algısı, hastanede kalış süresi ve yeni bir gebeliğe hazır oluşluk düzeyi bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0,05).
Sonuç: Swanson Bakım Kuramı’na dayalı mobil uygulama destekli eğitim programının kadınların perinatal yas, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini azalttığı, başetme ve uyum düzeyini arttırdığı saptandı. Ayrıca doğum ağrı algısı, hastanede kalış süresi, yeni bir gebeliğe hazır oluşluk üzerinde olumlu etkisi vardır. Bu nedenle tıbbi terminasyon sürecinde Swanson Bakım Kuramı’na dayalı yapılandırılmış bakım programlarının rutin bakım sistemine entegre edilmesi ve izlem çalışmalarının yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tıbbi Terminasyon, Swanson Bakım Kuramı, Depresyon, Anksiyete, Stres, Baş Etme, Hemşirelik Bakımı
|
